Bes Maymun Hikayesi (Kuramsal Negatif Ögrenme)

Kafese bes maymunu koyarlar.. Ortaya da bir merdiven ve tepesine de iple muzlari asarlar. Her bir maymun merdivenleri çikarak muzlara ulasmak istediginde disaridan üzerine soguk su sikarlar..
Her bir maymun ayni denemeye giristiginde buz gibi soguk suyla atilir...
Bütün maymunlar bu denemeler sonunda sirilsiklam islanirlar.
Bir süre sonra muzlara hareketlenen maymunlar digerleri tarafindan engellenmeye baslanir.

Daha sonra, suyu kapatip maymunlardan biri disari alinip yerine yeni bir maymun koyulur. Ilk yaptigi is muzlara ulasmak için merdivene tirmanmak olur; fakat diger dört maymun buna izin vermez ve yeni maymunu döverler...
Daha da sonra islanmis maymunlardan biri daha yeni bir maymunla degistirilir... ve merdivene ilk yaptigi atakta dayak yer.. Bu ikinci yeni maymunu en siddetli ve istekli döven ilk yeni maymundur.

Islak maymunlardan üçüncüsü de degistirilir. En yeni gelen maymun da ilk ataginda cezalandirilir. Diger dört maymundan yeni gelen ikisinin en yeni gelen maymunu niye dövdükleri konusunda hiç bir fikirleri yoktur..

Son olarak en bastaki islanan maymunlarin dördüncüsü ve besincisi de yenileriyle degistirilir. Tepelerinde bir salkim muz asili oldugu halde artik hiç biri merdivene yaklasmamaktadir.. Neden mi?
Çünkü burada isler böyle gelmis ve böyle gitmelidir...

Iste bu nokta organizasyonel negatif ögrenmenin /sartlanmanin basladigi yerdir...

Bizler de bazı zaman başkaları tarafından engellenerek istediğimiz hedeflere ulaşamayız. Başkalarını engelleriz ama niçin engellediğimizi bilmeyiz; çünkü bize de niçin engellediğimiz öğretilmemiştir. Böyle sürüp gider.